Mislukken zoveel
leuker dan nooit proberen!
Wij leren kinderen heel veel aan. ‘Soms’ ook op school. We
leren kinderen ook veel af, regelmatig ook op school. Hoe zit dat eigenlijk met
dat leren? Werkt dat brein voor iedereen gelijk?
- Waarom zetten sommige kinderen door, terwijl anderen, soms ondanks hun goede capaciteiten, direct opgeven als iets moeilijk wordt?
- Is doorzetten een karaktereigenschap of is dit afhankelijk van opvoeding?
- Waarom hebben sommige kinderen plezier in moeilijke taken en kiezen andere kinderen liever voor de gemakkelijke weg?
- Is leren een kwestie van verbindingen aanleggen in je brein of juist van verbindingen wegsnoeien?
Statische mindset of
een groei mindset?
Aan het gedrag van kinderen is te zien of ze meer een statische
(fixed) of groei (growth) mindset hebben ten aanzien van hun capaciteiten. Met
een statische mindset is er sprake van een prestatiedoelstelling. Met een groei
mindset beoordeelt een kind zichzelf vooral op het proces. Dit geldt ook voor
volwassenen.
Groeien betekent iets kunnen wat je daarvoor nog niet kon. Mensen
met een groei mindset proberen de leercomponent van een vaardigheid te
ontdekken. Iedereen kan een andere startpositie hebben; zo zullen sommige
mensen eerder de logica van taak of wiskunde doorzien en moeten anderen dit van
buitenaf leren. Maar vast staat dat iedereen met de juiste aanpak, stapjes
vooruit gaat. Iedereen kan groeien.
Het verschil in visie wordt ook wel aangeduid met het
verschil tussen denken in ‘zijn’ en ‘worden’.
Hoe werkt ons brein?
Leren en ontwikkeling kan plaatsvinden door de plasticiteit
in onze hersenen.
Verandering in de organisatie van deze hersencellen en hun verbindingen, maakt dat we ‘leren’. Als jong kind maak je allerlei verbindingen in je brein. Maar leren is niet alleen het leggen van verbindingen en het sterker maken daarvan; het is vooral het wegsnoeien van verbindingen. Daarvoor in de plaats komen sterkere verbindingen.
Wanneer je geboren wordt heb je heel, veel hersencellen maar weinig verbindingen.
Verandering in de organisatie van deze hersencellen en hun verbindingen, maakt dat we ‘leren’. Als jong kind maak je allerlei verbindingen in je brein. Maar leren is niet alleen het leggen van verbindingen en het sterker maken daarvan; het is vooral het wegsnoeien van verbindingen. Daarvoor in de plaats komen sterkere verbindingen.
Wanneer je geboren wordt heb je heel, veel hersencellen maar weinig verbindingen.
Naarmate je ouder wordt , worden je verbindingen (de
netwerken) sterker. De verbindingen die je daardoor niet meer nodig hebt,
worden weggesnoeid; je bent aan het inslijten; aan het leren. Leren is hiermee
het aanleggen, wegsnoeien en sterker maken van verbindingen in ons brein. Er
vindt een verandering in onze hersenen plaats.
Deze theorie pleit voor het stimuleren van creativiteit.
Jonge kinderen zijn van nature creatief ingesteld. Zij beschikken nog over meer
neurale verbindingen en dus over meer mogelijkheden tot nieuwe associaties. Kinderen
met een groei mindset kiezen voor
uitdaging, spannen zich in om iets te leren en behouden daarbij hun motivatie
en zelfvertrouwen. Zij gaan uiteindelijk beter presteren.
Kinderen met een statische mindset kiezen voor het
gemakkelijke succes, tonen minder inzet en geven sneller op. Uiteindelijke gaan
ze minder presteren.
Het is daarom aan te bevelen om de dynamische mindset te
stimuleren. Creatief denken maakt ons brein sterker.
Mijmeringen over
onderwijs:
Laten we kinderen leren dat ons brein altijd is staat is om
te leren. Laten we hen feedback geven op hoe ze een taak hebben aangepakt in
plaats van feedback op het resultaat. Want wat, als je slim bent en daar altijd je positieve
feedback op ontvangt en je maakt een fout? Je bent dat ineens niet meer!
Leren falen in een veilige omgeving. Complimenten op
proces en ontwikkeling( groei) en niet
op persoonskenmerken ( wat ben je knap).
Want mislukken is zoveel slimmer
dan nooit proberen!
Charlotte van Doorn Ellen de Haan